Thứ Năm, 23 tháng 8, 2012

Giả dối lên ngôi

Alan Phan

 T A đến Z
Qua bài “Lm bàn v căn bnh di trá ti Vit Nam”, Giáo sư Trn Kinh Ngh t Hà Ni đ cp ti điu có th nói hài hước – nhưng chua chát rng “ Vit Nam mi th đu gi, ch có di trá là có tht!”
Mt nhà giáo dc luôn quan tâm cho vn nước, dân tc là GS Hà Văn Thnh t Huế cnh báo rng tình trng gi di Vit Nam gi lan ta t “A đến Z”, khi cnh nhiu nhương, t tung t tác đang hoành hành xã hi Vit Nam:
Vì gi người ta gi di t A ti Z, t trên xung dưới. Ai mun làm gì thì làm, ai mun la ra sao thì la, mun t tung t tác hay ăn cướp thế nào đó vn được. - GS Hà Văn Thnh

“Trong bn cht xã hi Vit Nam có s gi di, vô cm, ích k, s tàn nhn. Đó là tt c nhng gì biu hin ca văn hóa Vit Nam hin nay. Nói ra chng ai thích đâu. Nhưng đó là s tht. Vì sao? Vì gi người ta gi di t A ti Z, t trên xung dưới. Ai mun làm gì thì làm, ai mun la ra sao thì la, mun t tung t tác hay ăn cướp thế nào đó vn được.”

Theo GS Trn Kinh Ngh, thì di trá thot nghe qua cũng ch là mt thói đi không my tt đp vn nhan nhn trong xã hi loài người, nên người ta d tưởng rng “không có gì nguy hi lm”. Nhưng, khi Lm bàn v căn bnh di trá Vit Nam”, GS Trn Kinh Ngh không khi lưu ý rng “ Vit Nam bnh di trá có nhng đc thù riêng”. Nhng “đc thù riêng” y là như thế nào?

Tác gi gii thích:
“Nó bt ngun t thi kỳ cách mng gii phóng dân tc, tri qua nhiu biến c lch s vi nhng phong trào thi đua và nhng đt ci cách rung đt, ci to công thương, nhân văn giai phm v.v… khiến xã hi b xáo trn, lòng người đo điên. Nhng thi kỳ kinh tế khc kh cũng khiến con người ta tr nên bon chen và th đon. Tt c to nên li sng và tư duy phc tp, thường mang tính hai mt, nói và làm không đi đôi vi nhau.”

Căn bnh trm kha

Vn theo GS Trn Kinh Ngh, thói “làm thì láo, báo cáo thì hay” cùng thói “chy theo thành tích” vn phát xut t thi XHCN Min Bc đã góp phn làm trm trng thêm căn bnh di trá Vit Nam hin nay, và đã tr thành “căn bnh trm kha bám sâu r trong toàn xã hi đến đ ai không biết nói di, không biết làm u và không biết ‘ăn theo nói leo’ thì không th tn ti”.
Và tác gi báo đng rng t nn bè phái, tham nhũng nghiêm trng tràn lan trên khp quê hương hin nay cũng có nguyên nhân sâu xa t căn bnh di trá y, đ t đó, sinh sôi và dung dưỡng cho “nhng k bt tài, vô đo đc nhưng thích làm quan.

Nhà văn Nguyên Ngc qua bài “Cn mt cuc t vn” đã thng thn đ cp ti “mt trng thái chán chường sâu sc và mênh mông v đo đc xâm chiếm mi con người”. Theo cái nhìn ca nhà văn Nguyên Ngc thì tâm trng chán chường trước s sa sút v đo đc y phát sinh t mt “căn bnh” c “vây kín quanh mình”, “va vào đâu cũng gp” dưới “mi kiu trng trn hay tinh vi”, đó là s gi di.
Nhà văn Nguyên Ngc phân tích:
“Tôi cho rng căn bnh nng nht, chí t nht, toàn din nht ca xã hi ta hin nay là bnh gi di. Chính cái gi di tràn lan khiến người ta không còn tht s tin vào bt c điu gì na. Câu hi thường trc bây gi: Tt đ làm gì? Sch đ làm gì? Quên mình đ làm gì? X thân chng li cái xu, cái gi đ làm gì? Liu ri có ai, có cơ chế nào bo v nhng n lc đo đc đó không? Hay thm chí b c cơ chế qut đánh li như vn thy không h ít?”

Đang thng tr xã hi

Nhà văn Trn Mnh Ho cũng không tránh khi âu lo khi căn bnh gi di y “đang thng tr xã hi” Vit Nam, mà ch yếu bt ngun t tình trng thiếu trung thc ca nn giáo dc nước nhà: Nhưng toàn b h thng đã hư, đã sai ri, thì phi thay đi c h thng mi ci to được xã hi hin nay. Hin s gi di đang thng tr xã hi chúng ta. - Nhà văn Trn Mnh Ho
“S gi di tn ti xã hi Vit Nam lâu ri. Ngay trong lãnh vc giáo dc, ông phó Th tướng Nguyn Thin Nhân ph trách các mt văn hóa-giáo dc cũng khng đnh là tình trng thiếu trung thc trong giáo dc là bnh ln nht ti VN.
Mà giáo dc là gì? Giáo dc là dy cho con người tr thành người. Nó dy cho con người phi có đo đc. Mà cái đu tiên ca đo đc là chân tht. Gi di thì trái ngược li, là phn giáo dc. Va ri nhà bác hc toán hc Hoàng Ty cũng va viết mt bài rt hay góp ý cho Th tướng Nguyn Tn Dũng v tái cu trúc xã hi.

Theo GS Hoàng Ty thì không th nào tái cu trúc xã hi. Bi vì tái cu trúc là nhng b phn ri. Nhưng toàn b h thng đã hư, đã sai ri, thì phi thay đi c h thng mi ci to được xã hi hin nay. Hin s gi di đang thng tr xã hi chúng ta.”

C mt h thng

Cách nay chưa lâu tc hi cui năm ngoái, vào mt bui chiu cui năm, khi “giá rét và ni bun… tràn ngp tâm hn khiến ni lòng chùng xung”, TS Nguyn Xuân Din đã phóng bút bài “Chiu cui năm nhìn li”, qua đó ông không quên lưu ý ti “nhng v giết người cướp ca ngày càng táo bo, k th ác tui đi càng ngày càng tr và cách thc giết người càng ngày càng dã man, đc ác, quyết lit” hơn.
Nhà văn Trn Mnh Ho cũng có cái nhìn tương đng v vic xã hi Vit Nam ngày nay – mà theo li ông, “xung cp chưa tng thy”:

“TS Nguyn Xuân Din nói thế là chính xác bi vì điu đó có rt nhiu người đã khng đnh ri. Ngay c ngh viên Quc hi Vit Nam Dương Trung Quc cũng nói rng thế h chúng ta là thế h mt gc. Mà mt gc là mt nhng giá tr tt đp ca Vit Nam.
Còn xã hi Vit Nam hin nay, v mt đo đc, xung cp chưa tng thy. Tình trng này đy tràn nhng mt báo “l phi”: Ngày nào cũng cướp, cũng giết, cũng có nhng ti phm xã hi khng khiếp. Nó tràn lan, không còn là hin tượng riêng l, mà c h thng như vy ri.”

Nếu ngày xưa cách nay hơn mt thế k – nhà thơ Trn Tế Xương than phin và báo đng tình trng xã hi VN lúc đó suy đi v đo đc, khi:
Nhà kia li đo con khinh b
M
n chanh chua v chi chng
thì ngày nay, tình hình đo đc sa sút ngày càng trm trng trong nước đang gây bt an, trăn tr trin miên cho nhng người có tâm huyết vi quê hương.

Li bình ca Alan:

Mt bn BCA gi tôi bài viết trên đăng trên BBC cách đây vài tháng đ xin tôi câu bình lun. Thc tình, tôi không chc là mình có được s hiu biết sâu rng v xã hi này cũng như mt góc nhìn khách quan đ đánh giá mt vn nn có th nói là nghiêm trng và căn bn trong s vn hành ca mt quc gia.
Tôi xin dành sân chơi này cho các bn: nhng người con ca t quc đang tri nghim trong môi trường; đang có nhng băn khoăn bc xc (hay đang an hưởng hnh phúc); mun nhìn thy mt Vit Nam khác bit (hay vn như thế); và có mt tình yêu quê hương sâu đm (hay makeno).

Tôi xin đ ngh vài câu hi.
1. S gi di có lan tràn t A đến Z hay không? Hay ch là cc b và không trm trng đến vy?
2. Đây có ph
i là mt vn đ cơ chế cn tái cu trúc toàn b? Hay có th sa sai tng phn?
3. N
ếu s xung cp ca xã hi quá ti t thì bn thân và gia đình bn s chu đng và tn ti như thế nào? Trong bao lâu?
4. Y
ếu t nào đã gây nên nhng h qu này: dân trí, kinh tế, lch s hay th chế?
5. B
n có th to cho mình mt c đo thanh bình gia nhng nhiu nhương?

Let the game begins…trong nhng ngày hè lười biếng và nóng nc.

Ngun: Góc Nhìn Alan

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét